Cumhuriyet Üniversitesi Tıp
Fakültesi Damar Cerrahisi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Öcal Berkan, Fen
Fakültesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölüm Başkanı Doç. Dr. Serdal Arslan
ile çok sayıda akademisyenin katıldığı projede, bypass ameliyatı geçiren hastalarda
damar sertliğine yatkınlık araştırıldı. Proje kapsamındaki çalışmalarda damar
sertliğine yatkınlığı artıran 2 ayrı gen tespit edildi.
Prof. Dr. Berkan, damar
sertliğine genetik ve çevresel faktörlerin yol açtığını söyledi. Damarların
tıkanması sonucu kalp krizine yol açan hastalığın birçok kişiyi tehdit ettiğini
vurgulayan Berkan, bu nedenle damar sertliğinin önceden belirlenmesi için çalışma
başlattıklarını belirtti.
Damar sertliğine yol açan birkaç
genin daha önceki araştırmalarda bulunduğunu aktaran Berkan, 5 yıl süren
çalışmada bypass ameliyatı geçiren 200 kişi ile sağlıklı 200 bireyi
karşılaştırdıklarını ve damar sertliğine yatkınlığı artıran "MBLG-2"
ve "NFkB1-881A/G" genlerini tespit ettiklerini dile getirdi.
"MBLG-2" geninin 5,
"NFkB1-881A/G" geninin ise 6 kat daha fazla damar sertliğine
yatkınlığı artırdığını belirlediklerini ifade eden Berkan, şu bilgileri verdi:
"Hastalara yapılan kan
testlerinin ardından gerçekleştirilen genetik analizlerde toplumumuza özgü
genetik yatkınlığı artıran genler tespit edildi. Bu çalışmaların ilk sonuçları
bilimsel indeksi yüksek uluslararası saygın dergilerde kabul gördü. Tespit
edilen genler, 200'ün üzerindeki gene etki ederek zincirleme hareket sonucunda
da damar sertliğine yatkınlığı artırıyor. Bu iki gen, dünyada ilk kez tespit
edildi. Çalışmalarımız devam ediyor. Farklı genleri bulup, genetik haritayı
çıkarma peşindeyiz. Damar sertliğine yol açan temel yapıyı bulmaya
çalışıyoruz."
Kan testiyle önlenebilecek
Prof. Dr. Berkan, mevcut ve devam
eden çalışmalar neticesinde çocukluk çağında yapılacak kan testiyle ölümcül
hastalığın önlenebileceğini vurguladı.
Türkiye'de ölümlerin yüzde 47.3’ünün
kalp-damar hastalıkları sonucu gerçekleştiğine işaret eden Berkan, her yıl 300
bine yakın kişinin kalp-damar hastalıkları nedeniyle hayatını kaybettiğini
sözlerine ekledi.
KAYNAK:AA